Category: Reviews

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၊ အိုကလာဟုိးမားတကၠသိုလ္ရဲ႕ ၂ လတစ္ၾကိမ္ထုတ္ WLT – World Literature Today မဂၢဇင္းရဲ႕ January/February 2012 (Vol. 86, No.1) issue မွာ James Byrne ရဲ႕ essay တစ္ပုဒ္ ပါရွိတာဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ Burmese Poetry: Tectonic Shifts ေခါင္းစဥ္နဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအက္ေဆးရဲ႕ အက်ဥ္း႐ံုးကေတာ့ ျမန္မာကဗ်ာသမိုင္းေၾကာင္းရဲ႕ အေရြ႕ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆံုးအေရြ႕ကေတာ့ ´ေခတ္စမ္း´။ ျပီး `စာေပသစ္´။ ျပီး `ေခတ္ေပၚ´။ ၂၁ ရာစုအေရြ႕ကိုေတာ့ `Language – oriented / postmodern´ လို႔ေရးသား ေဖၚျပျပီး အခုဒီအေရြ႕ကို ထပ္ခြဲျခမ္းစိပ္ျဖာၾကည့္ရင္ ေနာက္ထပ္အေရြ႕တစ္ခုထြက္ေကာင္းထြက္လာႏိုင္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ သူ႔အက္ေဆးရဲ႕ နိဂံုးစာပိုဒ္မွာ ေဖၚျပထားတာျဖစ္ျပီး ဒီ concluding paragraph ကိုမူရင္း အဂၤလိပ္ဘာသာစကားနဲ႔ ေဖၚျပလိုုက္ပါတယ္။

Zeyar Lynn’s administering of language poetry in Burma is often confused with the term ‘postmodern’, and the hybridization or pulling apart of these two delicate strands could yet bring about the next shift in a series of movement that have brought Burmese poetry into the twenty – first century. This could be the most exciting shift of all and unwittingly, perhaps, the political arena is not exempt from influencing change in this case. As poetry has taught us throughout history , in many countries, from the Russian moderns to the “Misty” poets of China, the more inventive poetry is in honoring and transforming tradition – while avoiding the political censor –– the more extraordinary it can be.

“(ျမန္မာ) ဗမာ (ကဗ်ာေလာက)ထဲ ေဇယ်ာလင္း တင္သြင္းလိုက္တဲ့ ဘာသာစကားကဗ်ာကို `ပို႔စ္ေမာ္ဒန္´ဆိုတဲ့ အသံုးအႏံႈးနဲ႔ ေရာေထြးျပီး နားလည္ေနၾကတာ (ေတြ႕ရပါတယ္)။ ဒီသိမ္ေမြ႕တဲ႔ အမွ်င္ ၂ခုကို ဟိုက္ဘရစ္ဒ္ျဖစ္ေစ ၊ သီးသန္႔စီ ဆြဲထုတ္လိုက္ရင္ျဖစ္ေစ၊ (ျမန္မာ)ဗမာကဗ်ာကို ၂၁ရာစုထဲ သယ္ေဆာင္လာတဲ့ လႈပ္ရွားမႈ အစဥ္ထဲက ေနာက္ထပ္အေရြ႕တစ္ခုထြက္ေကာင္းထြက္လာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ စိတ္လႈပ္ရွားစရာ အေကာင္းဆံုးအေရြ႕လည္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္လာဖို႔ ႏိုင္ငံေရးေလာက (အေနအထား) ကလည္းမရည္ရြယ္ပဲ ဩဇာသက္ေရာက္ေကာင္းသက္ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ ႐ုရွေမာ္ဒန္ကဗ်ာဆရာေတြကအစ တ႐ုတ္ `ျမဴႏွင္း´ ဂိုဏ္း ကဗ်ာဆရာေတြအထိ ၊ တိုင္းျပည္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရွိရင္းစြဲကဗ်ာအစဥ္အလာရဲ႕ ဂုဏ္ကို ထိမ္းလည္းထိမ္းသိမ္းျပီး အသြင္ေျပာင္း လဲမႈေတြကိုလည္း တီထြင္ျပဳလုပ္ေလ ၊ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ႏိုင္ငံေရးဆင္ဆာကိုလည္းေရွာင္ေလ ၊ ကဗ်ာဟာ ပိုမိုထူးျခားဆန္းျပားေလ ျဖစ္မယ္ဆိုတာ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ကဗ်ာဟာ မိမိတို႔ကို သြန္သင္လမ္းညႊန္ျပသခဲ့ျပီးျဖစ္ပါတယ္။”

Continue reading →