႐ႈေထာင့္

Jon Flobrant [Unsplash]
Image: Jon Flobrant

အ႐ိုင္းအစိုင္းေကာင္တစ္ေထာင္
ရန္ပြဲတစ္ခုကိုစဖို႔ ျပင္ၾကတယ္
သူတို႔မွာ လက္နက္ေတြ ႐ွိၾကတယ္
သူတို႔မွာ ႀကီးမားတဲ့သတၱိေတြ ႐ွိၾကတယ္
သူတို႔ တန္းစီလိုက္ၾကတယ္
သူတို႔ရဲ႕ ရန္သူေတြကို မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္လိုက္တယ္
စိမ္းလန္းေနၾကတဲ့ သစ္ပင္တစ္ေထာင္ေပါ့
သူတို႔ရဲ႕ သစ္႐ြက္စိမ္းေတြကို
တန္ဖိုးႀကီးႀကီးမားမားထားၾကတဲ့ သစ္ပင္တစ္ေထာင္

ျပင္သစ္ဆူရီယလ္ကဗ်ာဆရာ ေပါလ္ ေအလြား Paul Eluard ရဲ႕ Perspective ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္သည္။

ဇယလ

အမွတ္ရမႈမ်ား မေပ်ာက္ဆုံးသြားၾကပါေစႏွင့္

The Memory Police - Yoko Ogawa
The Memory Police – Yoko Ogawa

ကြၽန္းကေလးတစ္ကြၽန္းမွာ ညတြင္းခ်င္းပဲ အရာဝတၳဳေတြ ေပ်ာက္ဆုံးသြားၾကတယ္။ စစခ်င္းေတာ့ အေသးအဖြဲပစၥည္းေလးေတြ၊ ဦးထုပ္တို႔၊ဖဲႀကိဳးတို႔ေပါ့ေလ။ ၿပီး၊ ငွက္ေတြ၊ ႏွင္းဆီပြင့္ေတြ၊ သစ္သီးဝလံေတြ။

အရာဝတၳဳတစ္ခုခု ေပ်ာက္ဆုံးသြားျခင္းဟာ အဆိုပါအရာဝတၳဳကို အမွတ္ရေနမႈပါ တေျဖးေျဖး ေပ်ာက္ဆုံးသြားျခင္းပဲျဖစ္တယ္။

မၾကာခင္မွာပဲ လူေတြရဲ႕မွတ္ဉာဏ္မွာ ေပ်ာက္ဆုံးသြားတာေတြကို အမွတ္ရေနျခင္းေတြပါ ေပ်ာက္ဆုံးသြားတတ္ၾကတယ္ေလ။ ဓာတ္ပုံေတြ၊ ျပကၡဒိန္ေတြ၊ ေျမပုံေတြ၊ ေလွေတြပါ ေပ်ာက္ဆုံးသြားၾကၿပီးတဲ့အခါ ကြၽန္းသားေတြဟာ ဘယ္ကာလ ဘယ္ေဒသထဲ သူတို႔႐ွိေနၾကတာဆိုတဲ့ အသိပါ ေပ်ာက္ဆုံးသြားၾကမယ္။

အဲသလို ေပ်ာက္ဆုံးသြားၾကဖို႔ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ မွတ္ဉာဏ္ေခ်ဖ်က္ေရးရဲေတြဟာ ကြၽန္းကို ပိုက္စိပ္တိုက္႐ွာေဖြတယ္။ လူေတြရဲ႕အိမ္ေတြထဲ အဓမၼဝင္ေရာက္ၾကၿပီး ေပ်ာက္ဆုံးသြားတဲ့အရာေတြကို တြဲဆက္အမွတ္ရမိေနေစမယ့္ ဘယ္အရာဝတၳဳကိုမဆို သိမ္းယူသြားၾကတယ္။

အမွတ္ရမႈေတြ ႐ွိေနၾကေသးတဲ့ လက္တစ္ဆုပ္စာ လူတစ္စုဟာ အဖမ္းအဆီး မခံၾကရေအာင္၊ ကိုယ္တိုင္မေပ်ာက္ဆုံးသြားၾကရေအာင္ ထြက္ေျပးတိမ္းေ႐ွာင္သြားရတယ္။

Continue reading

ကိုယ္လက္အဂၤါျဖတ္ေတာက္ခံထားရတဲ့ ကမ႓ာႀကီးကို ႀကိဳးစားအမႊမ္းတင္ၾကပါေလ

ကမ႓ာေက်ာ္ ပိုလန္ႏိုင္ငံသား ကဗ်ာဆရာ၊ဝတၳဳေရးဆရာ၊အက္ေဆးေရးဆရာ၊ဘာသာျပန္ဆရာ အဲဒမ္ ဇာဂါယက္ဗ္စကီ Adam Zagajewski ၂၀၂၁၊ မတ္ ၂၁၊ ကမ႓ာ့ကဗ်ာေန႔မွာ ကြယ္လြန္သြားပါသည္။

ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ အသက္ ၇၅ႏွစ္႐ွိပါၿပီ။ ေကာင္းရာသုဂတိလားပါေစလို႔ ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲဝင္ ျမန္မာကဗ်ာဆရာမ်ားက ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းရင္း ဦးၫြတ္အေလးျပဳအပ္ပါသည္။

Adam Zagajewski (Image: NY Times)
Adam Zagajewski (Image: NY Times)

ကိုယ္လက္အဂၤါျဖတ္ေတာက္ခံထားရတဲ့ ကမ႓ာႀကီးကို
ႀကိဳးစားၿပီး အမႊမ္းတင္ၾကပါေလ။
ဂြၽန္လရဲ႕ ေန႔တာ႐ွည္ေတြကို သတိရၾကပါ။
ၿပီး စေတာ္ဘယ္ရီအ႐ိုင္းေတြ၊ ႐ိုေဇးဝိုင္အစက္ေတြကို။
ျပည္ႏွင္ဒဏ္ခံရသူ၊ဇာတိေျမမွထြက္ခြာသြားၾကရသူေတြ
သူတို႔စြန္႔ပစ္ထားရစ္ခဲ့ၾကတဲ့ အိမ္ရာျခံေျမေတြမွာ
ဖက္ယားပင္ေတြဟာ စနစ္တက် ေတာထလို႔။
႐ုပ္ဆင္းပ်က္ဖ်က္ဆီးခံရတဲ့ ကမ႓ာႀကီးကို
သင္ အမႊမ္းတင္ရမွာပဲျဖစ္တယ္။
လွပေၾကာ့ေမာ့တဲ့ ႐ြက္ေလွေတြ သေဘၤာေတြကို
သင္ၾကည့္ခဲ့တယ္၊
တစ္စီးမွာ ဆက္စရာ ႐ွည္လ်ားတဲ့ခရီးတစ္ခု။
က်န္တာေတြကေတာ့ ဆားငန္တူးေမ့ေပ်ာက္ခံရျခင္းကို
ေစာင့္ဆိုင္းလို႔။
ဒုကၡသည္ေတြ ဘယ္ေျပးေျပး
ဘယ္မွမေရာက္ၾကတာ သင္ျမင္ခဲ့ဘူးၿပီ။
ပါးကြက္အာဏာသားတို႔ရဲ႕ သီခ်င္း႐ႊင္ျမဴးသီဆိုသံေတြ
သင္ၾကားခဲ့ဘူးၿပီ။ Continue reading

မနက္ ၉:၀၀ နာရီမွာ တစ္ေယာက္တည္းေျပာစကား

Louise Glűck
Louise Glűck

“အေသးအဖြဲလို႔ေတာ့ မထင္လိုက္နဲ႔၊ ေဟာဒီသံစဥ္ရဲ႕
လမ္းေၾကာင္းဆီ အခုေရာက္လာတာ။ ေနထိုင္ရတာ
သူနဲ႔အတူဟာ ဖ်ားနာမႈပဲ အစဦးကတည္းက
လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၆ ႏွစ္ကေပါ့။ ၁၆ႏွစ္လုံးလုံး ကြၽန္မ ထိုင္ၿပီး
ေစာင့္ခဲ့တယ္ အေျခအေနေတြ ေကာင္းလာမလားေပါ့။
ရယ္စရာပါပဲ။ သိလား၊ တျဖည္းျဖည္းဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကြၽန္မ
ေသသြားတယ္လို႔ မဟုတ္ရင္ သူဟာ ေနာက္ထပ္အခ်စ္
႐ွာေတြ႕ၿပီး သူ႕ေရပိုက္ကို ေနာက္တစ္ေယာက္ဘက္
လွည့္လိုက္တယ္လို႔ ကြၽန္မမွာ အိပ္မက္ေတြမက္ခဲ့ရ။
တစ္ခုခုေပ်ာက္ဆုံးသြားခဲ့ၿပီလို႔ ကြၽန္မစိတ္ထဲ
ထင္ေနမိခဲ့တာ ဒီမနက္
ေသေဇာငင္မ်က္လုံးတစ္လုံးလို သူ႕ရဲ႕
ေရဆူထဲေဖာက္ထည့္ျပဳတ္တဲ့ ၾကက္ဥနဲ႔
မီးကင္ေပါင္မုန္႔ကို သူ ထိေတာင္မထိခဲ့တာ။”

လူဝီးစ္ ဂလစ္ခ္
Louise Glűck
Monologue at 9 AM

(၂၀၂၀ ႏိုဗဲလ္စာေပဆု႐ွင္ အေမရိကန္ကဗ်ာဆရာမသို႔)

ဇယလ
၈ ေအာက္ ကိုဗစ္၂၀

The Dry Salvages ေက်ာက္ေဆာင္တန္းမ်ား (အပိုင္း ၅)

(အပိုင္း ၅ ရဲ႕ ၁)

မားစ္နတ္ဘုရားနဲ႔ဆက္သြယ္ဖို႔၊ ဝိဥာဥ္ေတြနဲ႔စကားေျပာဖို႔၊
ပင္လယ္ရဲ႕သတၱဝါဆိုးႀကီးရဲ႕အျပဳအမူကိုတိုင္ေတာဖို႔၊
ဇာတာခြင္နဲ႔ညႇိ၊တိရိစာၦန္ေတြရဲ႕အူေတြကလီဇာေတြ
ၾကည့္ၿပီး အနာဂတ္ေဟာ၊ မဟုတ္ရင္ ကသိုဏ္းဖန္လုံးထဲ
ျမင္တာေဖာ္ျပ၊
ထိုးၿမဲလက္မွတ္ေတြထဲမွာ ေရာဂါလကၡဏာကိုေလ့လာ၊
လက္ဖဝါးရဲ႕အတြန္႔ရာေတြကေနအတၳဳပၸတၱိေဖာ္ထုတ္၊
လက္ေခ်ာင္းေတြကေန ေၾကကြဲဘြယ္စစ္ထုတ္၊
ေပါက္မဲကေန နိမိတ္ဆိုးကိုထုတ္ျပန္၊ ခြက္ထဲက
လၻက္ေျခာက္႐ြက္ၾကည့္ၿပီးေတာ့လည္းထို႔အတူ၊
ဖဲထုတ္နဲ႔လည္းပေဟဠိေဖာ္ထုတ္၊ ထိပ္ဖ်ား၅ခုရွိတဲ့
ဂမၻီရၾကယ္ပုံသ႑ာန္ေတြ၊ဒါမွမဟုတ္ စိတ္ၿငိမ္ေစတဲ့
ဘာဘီက်ဴရစ္က္အက္ဆစ္ေတြနဲ႔ေဆာ့ကစား၊
ထပ္တလဲလဲေပၚေနတဲ့ အာ႐ုံ႐ုပ္ကို သိစိတ္မျဖစ္ခင္အဆင့္ရဲ႕
ထိတ္လန္႔ဘြယ္ရာေတြထဲခြဲစိပ္ေလ့လာ၊ သားအိမ္ကို
ေသာ္လည္းေကာင္း၊အုတ္ဂူကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊
အိပ္မက္ေတြကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ စူးစမ္းစစ္ေဆး
ေလ့လာသင္ယူ၊ ဒါေတြအားလုံးဟာ
မထူးျခားတဲ့ဝါသနာေတြ၊ယစ္မူးစရာသက္သက္ေတြ၊
သတင္းသာေတြမွာပါေလ့ပါထ က႑ေတြပါပဲေလ၊
ေနာင္လည္း ဒီအတိုင္းပဲ ျဖစ္ေနၾကမွာပဲ။
တိုင္းျပည္ေတြဒုကၡေရာက္ေနၾကခ်ိန္နဲ႔
ေတြေဝေမာဟေတြျဖစ္ၾကရတဲ့အခါမွာ အာရွတိုက္ရဲ႕
ကမ္းေျခေတြမွာျဖစ္ျဖစ္၊ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ရဲ႕
အဲ့ဂ္်ဝဲလမ္းေပၚမွာျဖစ္ျဖစ္
လူသားရဲ႕သိလိုစိတ္ဟာ အတိတ္နဲ႔အနာဂတ္ကိုသာေဖြရွာၿပီး
အဲဒီဒိုင္မင္းရွင္းကိုပဲ စြဲလမ္းေနေတာ့တယ္။

T. S. Eliot
T. S. Eliot

Continue reading